Elektrik - Elektronik Teknolojisi Alanı

Elektrik-Elektronik  Teknolojisi alanı altında yer alan dallarının yeterliklerini kazandırmaya  yönelik eğitim ve öğretimin verildiği alandır.

Özellikle hızla küreselleşmekte olan bu sektörde rekabet büyük yoğunluk kazanmakta ve sanayileşmiş ülkeler bu sektörün korunması ve rekabet gücünün geliştirilmesi için özel politikalar uygulamaktadırlar. Bu nedenle de Elektrik-Elektronik Teknolojisi alanı bugün diğer tüm alanları geliştiren, temel ve üretken bir sanayiye dönüşmüş durumdadır.

Elektrik-Elektronik Teknolojileri alanının temel amacı ise; alanında yer alan meslek elemanlarını sektörün ihtiyaçları, bilimsel ve teknolojik gelişmeler doğrultusunda gerekli olan mesleki yeterlikleri kazanmış nitelikli kişiler olarak yetiştirmektir.

Alanın Altında Yer Alan Dallar

Bobinaj: Çeşitli doğru akım ve alternatif akım (DA ve AA) elektrik motorları, transformatörler vb. özel elektrikmakinelerinin arıza tespiti, sarım, bakım, onarım, montaj ve testlerini kendi başına, belirli bir süre içerisinde yapma bilgi ve becerisine sahip nitelikli kişilerin yetiştirildiği daldır.

Büro Makineleri Teknik Servisi: Fotokopi, priport, faks makineleri, nokta vuruşlu yazıcı, yazar kasa, lazeryazıcı, mürekkep püskürtmeli yazıcı, para sayma vb. cihazların her türlü elektrik, elektronik ve mekanik arızalarını tespit etme ve onarma ile ilgili işleri kendi başına, belirli bir süre içerisinde yapma bilgi ve becerisine sahip nitelikli kişilerin yetiştirildiği daldır.

Elektrik Tesisatları ve Pano Montörlüğü: Elektrik-elektronik alanında; bina içi ve dışı elektrik tesisatınınve tüm elektrik panolarının kurulumu ile ilgili işleri kendi başına belirli bir süre içerisinde yapma bilgi ve becerisine sahip nitelikli kişilerin yetiştirildiği daldır.

Elektrikli Ev Aletleri Teknik Servisi: Ev ve iş yerlerinde soğutma, ısıtma, pişirme, temizlik, kişisel bakımcihazlarının bakım/onarım ve montajı ile ilgili işleri kendi başına belirli bir süre içerisinde yapma bilgi ve bece-risine sahip nitelikli kişilerin yetiştirildiği bir daldır.

Elektromekanik Taşıyıcılar Bakım Onarım: Elektrik-elektronik alanında; her tür elektromekanik taşıyıcıların emniyetli ve sorunsuz bir şekilde işlemesini sağlama, bakım ve onarım işlemlerini kendi başına ve belirli bir süre içerisinde yapma bilgi ve becerisine sahip nitelikli kişilerin yetiştirildiği daldır.

Endüstriyel Bakım Onarım: Elektrik-elektronik alanında, fabrika, atölye vb. işletmelerdeki sistemlerin bakım ve onarımı ile ilgili işleri kendi başına belirli bir süre içerisinde yapma bilgi ve becerisine sahip nitelikli kişilerin yetiştirildiği daldır.

Görüntü ve Ses Sistemleri: Işık ve seslendirme sistemlerinin montaj bakım ve onarımına ilişkin işlemleri,radyo, CRT televizyon, LCD televizyon, plazma televizyon, projeksiyon televizyon, video, müzik seti, ev sinema sistemleri, VCD-DVD player, kamera arıza ve bakımına ilişkin işlemleri kendi başına ve belirli bir süre içerisinde yapma bilgi ve becerisine sahip nitelikli kişilerin yetiştirildiği daldır.

Güvenlik Sistemleri: Binalara ait yangın algılama ve ihbar sistemleri, kapalı devre kamera kontrol gü-venlik sistemleri (CCTV), hırsız alarm ve ihbar sistemleri, geçiş otomasyon sistemlerinin tesisi, kurulum bakım ve onarımına ilişkin işlemleri kendi başına ve belirli bir süre içerisinde yapma bilgi ve becerisine sahip nitelikli kişilerin yetiştirildiği daldır. Haberleşme Sistemleri: Kendi başına ve belirli bir süre içerisinde mobil iletişim cihazlarının kontrol bakım ve onarımını, uydu ve TV anten sistemlerinin tesisini, binalarda ve yerel dağıtım şebekesinde haberleşme tesisatını projeye uygun olarak döşeme, tesisatın ve cihazların montaj, bakım ve onarımını yapma bilgi ve becerisine sahip nitelikli kişilerin yetiştirildiği daldır.

Yüksek Gerilim Sistemleri Teknik Elamanı: Elektrik-elektronik alanında yüksek gerilim tesislerinin, İletim, dağıtım ve koruma sistemlerinin kurulumu, bakım onarımı ile ilgili işleri kendi ba-şına belirli bir süre içerisinde yapma bilgi ve becerisine sahip nitelikli kişilerin yetiştirildiği daldır.

Sahip Olmam Gereken Özellikler

Bu alandaki mesleklerde çalışacak kişilerin; el ve gözlerini eş güdümlü kullanabilen, şekil ve uzay ilişkilerini görebilen, dikkatli ve sorumluluk sahibi olan, makine ve malzeme ile çalışmaktan hoşlanan, titiz ve özenli olarak çalışabilen, ekip halinde çalışmaya yatkın, soğukkanlı ve sabırlı çalışan, matematik ve fen bilimleri ilgili konularda başarılı, şekilleri doğru algılayabilen, sayılar ve şekiller arasındaki ilişkileri çabuk algılayabilen, teknoloji alanındaki yenilikleri takip eden kişiler olması gerekmektedir. Bunlara ek olarak bu alanda çalışacak olan kişilerin tüm duyu organlarının işlevlerini tam olarak yerine getirmesi gerekmektedir. Söz konusu bu alan el becerisine dayalı bir meslek olduğundan bu alanda çalışacak kişilerin el ve parmaklarını ustalıkla kulanmaları gerekmektedir. Ayrıca bu alan titizlik ve özen isteyen bir çalışma gerektirdiğinden kişinin sabırlı, dikkatli ve tedbirli olması gerekir. Özellikle elektrik tesisatları ve pano montörlüğü, elektromekanik taşıyıcılar ve yüksek gerilim dallarını seçeceklerin kapalı yer ve yükseklik fobisi olmayan, tırmanma ve uzanma gibi bedensel çalışmaları yapabilecek kadar güçlü ve dayanıklı, sara ve benzeri hastalıkları bulunmayan kişiler olması gerekir.

Eğitime Devam…

Liseden sonra “Yükseköğretime Geçiş Sınavı”nda başarılı olanlar lisans programlarına ya da meslek yüksekokullarının ilgili bölümlerine devam edebilirler. Sınavsız yerleşebilecekleri ön lisans programları da mevcuttur.

Aşağıdaki tablo Elektrik-Elektronik Teknolojileri alanı mezunlarının sınavsız geçiş yapabilecekleri yükseköğretim 2 yıllık ön lisans programları ile lisans programlarını göstermektedir.

İş Alanında Beni Ne Bekliyor?

Ülkemizde bu alanın altında yer alan mesleklerinde iş bulma imkanı oldukça fazladır. Özellikle sanayinin gelişmiş olduğu bölgelerde bu meslek elemanlarına yoğun şekilde ihtiyaç duyulmaktadır. Bu alanda çalışacak olan kişiler kamuya ve özel sektöre ait kurum ve kuruluşların ilgili birimlerinde istihdam edilmektedirler. İşletmelerin teknik servislerinde, fabrikalarda, büyük ölçekli firmaların teknik departmanlarında çalışabilir veya kendi iş yerlerini de açabilirler.

Bu alanda yer alan bobinaj dalında çalışacak olan kişiler genellikle elektrik ve elektronik sanayi işletmelerinde, elektrik makineleri imal eden iş yerlerinde, montaj birimlerin-de ve servis atölyelerinde; büro makineleri teknik servis elemanları ise büro makineleri yetkili servislerinde, büro makineleri üreten işletmelerde çalışabilirler. Elektrik tesisatçılığı

ve pano montörlüğü elemanlarının ise iş imkanları oldukça geniştir. Bu dalda çalışacak olanların özel sektöre ait işletmelerde çalışma imkanları olduğu gibi küçük ölçekli işletmelerde de çalışama imkanları mevcuttur. Elektrikli ev aletleri teknik servis elemanları da elektrikli ev aletlerinin yetkili servislerinde, elektrikli ev aletleri üreten işletmelerde ve kendi iş yerlerinde çalışabilir. Elektromekanik taşıyıcılar bakım ve onarım elemanları ise istihdam durumu modern kentleşmeye paralel olarak gün geçtikçe arttığından dolayı özel asansör uygulamaları, insan asansörleri, yük asansörleri, şantiye asansörleri, santral vb. açık arazide kullanılan özel amaçlı asansör imalatı, montajı ve bakım ve onarım servislerinde çalışabilirler.

Endüstriyel bakım onarım elemanlarının da iş bulma imkanı oldukça fazladır. Bu dalı tercih edenler kamu ya da özel sektöre ait kurum ve kuruluşların elektrikle ilgili birimlerinde, elektrik santrallerinde, fabrikalarda, şantiyelerde çalışabildikleri gibi ayrıca güç elektroniği, PLC yazılım ve uygulamaları, ölçüm/kontrol sensor sistemleri

onarımı, elektronik AC, DC sürücü (driver) üniteleri onarımı, otomasyon sistemleri bakımı, elektronik kart onarımı, endüstriyel ağlar, enstrümantasyon ve elektromekanik gibi alanlarda da çalışabilme imkanları mev-cuttur. Ayrıca bu kişiler kendi iş yerlerini açabilir ya da fabrikalarda bakım onarım elemanı olarak da istihdam edilebilirler.

Görüntü ve ses sistemleri teknik elemanları ise teknik servislerde, cihazların üretiminin yapıldığı fabrikalarda, bu sistemlerin yaygın olarak kullanıldığı büyük ölçekli firmaların teknik departmanlarında çalışabilir veya kendi iş yerlerini açabilirler. Ayrıca bu kişiler güvenlik sistemleri konusunda çalışan firmalarda iş bulabilecekleri gibi kanunlarda belirlenen şartları yerine getirmeleri durumunda kendi işyerlerini de açabilmektedirler. Bunların dışında haberleşme sistemleri teknik elemanlarının da değişik büyüklükteki iş yerlerinde çalışma imkanları bulunmaktadır. Bu kişiler genellikle kamu veya özel şirket, fabrika ve konutlarda haberleşme sistemleri kurmakta, kurulan haberleşme santralinin ve tesisatının bakım ve onarımını yapmakta, telefon makinelerini onar-maktadırlar. Büyük ölçekli işletmeler ve resmi kurumlardaki elektromekanik santrallerin ekonomik ömrünü tamamlaması ve küçük ve orta ölçekli işletmelerde uygun maliyet, kolay kurulum ve kullanım kolaylıkları gibi nedenlerle gerek büyük gerek ise orta ölçekli işletmelerde mesleğin istihdam durumu giderek genişlemektedir.

Yüksek gerilim sistemleri teknik ele-manları ise kamu ve özel sektöre ait kurum ve kuruluşların orta ve yük-sek gerilimle ilgili birimlerinde, fabrikalarda, elektrik santrallerinde ve son yıllarda yaygınlaşan özel enerji üretim şirketlerinde iş bulabilmek-tedirler. Ayrıca bu kişiler özel proje taahhüt bürolarında proje çizimi yapabilirler. Mesleğin istihdam durumu, sanayinin gelişmesine bağlı olarak değişebilmektedir.

Kaynak: MESLEKİ EĞİLİME GÖRE YÖNLENDİRME VE KARİYER REHBERLİĞİ